stacja

Ustron (1888-1921) Ustroń (1921-1939) Ustron (1939-1945) Ustroń (1945-)

Tablica przyjazdów | Tablica odjazdów

Plakatowy stacyjny rozkład jazdy ważny od 10 listopada do 14 grudnia 2024 roku (wersja do druku)

Stacja w Ustroniu została otwarta 18 grudnia 1888 roku, jako końcowa dla odgałęzienia Kolei Miast Śląskich i Galicyjskich z Goleszowa. Fragment ten powstał w głównej mierze dla potrzeb huty w Ustroniu, a jego przedłużenie w kierunku Wisły miało miejsce dopiero w roku 1928. Sam budynek dworcowy posiada architekturę charakterystyczną dla Kolei Miast Śląskich (podobne dworce znajdują się np. w Skoczowie czy Jaworzu Jasienicy).

Na terenie stacji od końca XIX wieku znajdowała się również niewielka, jednostanowiskowa lokomotywownia oraz żuraw wodny (w późniejszym okresie umieszczono tu kilka wagonów mieszkalnych). Jako ciekawostkę należy podać, że do 2021 roku zachował się w tym miejscu oryginalny fragment torowiska z szynami z 1897 roku wyprodukowanymi w ówczesnej hucie w Trzyńcu. W okresie powojennym na terenie stacji znajdowała się również waga wagonowa, najprawdopodobniej na torze nr 6.

W latach międzywojennych stacja ta była planowana do obsługi stale rozwijającego się miasta turystycznego i uzdrowiskowego (jego rozwój był planowany na południe od stacji). Główną arterią łączącą miasto z dworcem miała stać się ulica Kościelna.

Stacja została przebudowana około 1974 roku: poszerzono m.in. peron nr 2 (nawierzchnia asfaltowa, długość 220 metrów), a peron nr 1 całkowicie zlikwidowano. Po przebudowie układu torowego na stacji i elektryfikacji linii w 1974 roku lokomotywownia wraz z żurawiem i wagą przestały istnieć. Ustroński dworzec pełnił również bardzo ważną funkcję w ruchu pasażerskim, szczególnie w latach 60. i 70., o czym może świadczyć istnienie bufetu w budynku dworcowym oraz liczba pociągów odchodzących ze stacji w różne strony kraju m.in. do Warszawy, Łodzi, Raciborza, Gliwic czy Lublińca.

Z ogólnodostępnych ramp zbudowanych po obu stronach stacji korzystali liczni odbiorcy nie posiadający swoich bocznic - m.in. pobliski skład opału, kółka rolnicze oraz oddział Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Robót Drogowych w Ustroniu Lipowcu.

W latach 80. działała na ustrońskiej stacji co najmniej jedna kasa biletowa. W latach 70. i 80. przy dworcu kolejowym istniał postój taksówek oraz kiosk i przystanek autobusowy (przy ul. Dworcowej). Od 1985 roku głównym punktem obsługi podróżnych miasta stał się przystanek Ustroń Zdrój, a stacja stopniowo traciła na znaczeniu.

Ciekawym wydarzeniem była wystawa filatelistyczna o tematyce kolejowej, która odbyła się w 1988 roku w ustrońskim muzeum z okazji stulecia stacji Ustroń. Z tej okazji wykonano specjalny okolicznościowy datownik stosowany do stemplowania przesyłek pocztowych.

Do roku 2006 ze stacji odbiegał w kierunku wschodnim tor bocznicy do okolicznych zakładów, w tym do Zakładów Kuźniczych Ustroń, a przed stacją także tor bocznicy tartaku (do ok. roku 2002). Ich pozostałości zostały rozebrane w 2021 roku.

Do 2021 roku stacja posiadała niski peron wyspowy o długości 220 metrów i szerokości 6 metrów z zabudowanymi na nim wiatami. Kasa biletowa i poczekalnia w budynku dworcowym były nieczynne od wielu lat, a w 2020 roku budynek został sprzedany przez PKP S.A. i od tego czasu nie pełni funkcji obsługi podróżnych. W roku 2021 w budynku dworcowym rozpoczął działanie Dworzec Dobrych Myśli prezentujący m.in. kolekcję pluszowych misi pana Brunona Zielonki.

Oddalenie od centrum miasta, budowa przystanku osobowego Ustroń Zdrój i upadek pobliskich Zakładów Kuźniczych spowodowały, że ze stacji korzysta obecnie mniejsza liczba pasażerów niż dawniej. Ruch prowadzony był przez trzy nastawnie posiadające urządzenia mechaniczne kluczowe z sygnalizacją świetlną. W 2016 roku sterowanie rogatkami na przejeździe z ulicą Daszyńskiego zostało przeniesione do nastawni dysponującej „Ut”,a budynek dróżniczówki przy ulicy Daszyńskiego został wyburzony w listopadzie 2021 roku (przy okazji wyburzono również szalety).

W pobliżu stacji do roku 2007 znajdował się początek szlaku turystycznego na Równicę i jednocześnie początek Głównego Szlaku Beskidzkiego (przeniesiony następnie w okolice przystanku osobowego Ustroń Zdrój).

W ramach rewitalizacji linii kolejowych wykonywanej w latach 2019 - 2022 zmodernizowano stację poprzez budowę dwóch nowych zelektryfikowanych torów mijankowych oraz podwyższonego (do wysokości 0,76 metra) peronu wyspowego, na którym postawiono dwie wiaty, ławki oraz inne elementy małej architektury, a przy wejściu zapięcia na rowery. Sterowanie urządzeniami SRK oraz rogatkami na okolicznych przejazdach kolejowych przeniesiono do lokalnego centrum sterowania ruchem (LCS) w stacji Skoczów (likwidacja nastawni dysponującej „Ut” oraz wykonawczej „Ut1”). Dzięki przeprowadzonym pracom skrócono czas na mijankę pociągów w tej stacji z 10 do 3 minut, a przebudowa odbywała się od 2021 do 2022 roku. Od 11 grudnia 2022 roku, kiedy to przywrócono ruch kolejowy na linii, zatrzymywują się tu pociągi do Wisły Głębce, Skoczowa, Pszczyny, Tychów, Katowic, Częstochowy oraz Gliwic (zarówno przez Rybnik jak i Katowice, Zabrze).

Ruch pasażerski z tej stacji jest generowany z okolicznej rozwijającej się zabudowy zarówno jednorodzinnej, jak i wielorodzinnej. W rejonie stacji znajduje się przystanek autobusowy (o nazwie Ustroń Kuźna) umożliwiający dotarcie komunikacją zbiorową m.in. do dzielnicy Ustronia - Lipowca.

Zgodnie z danymi Urzędu Transportu Kolejowego dobowa wymiana pasażerska (czyli liczba podróżnych wsiadających i wysiadających każdej doby) na stacji w latach 2017-2018 wynosiła 20 - 49 osób, w roku 2019 50 - 99 osób, w latach 2020-2022 20 - 49 osób, a w roku 2023 100 - 149 osób.

Położona jest na wysokości 349,5 m n.p.m.

Dziękujemy Adamowi Forjaszowi oraz Sewerynowi Weinertowi za przekazanie wspomnień dotyczących stacji Ustroń oraz jej okolic.