Bocznica cukrowni w Chybiu
linia 93

Cukrownia w Chybiu została uruchomiona w 1884 roku, zlokalizowano ją w bliskim sąsiedztwie linii łączącej Czechowice-Dziedzice z Zebrzydowicami (fragment linii 93 Trzebinia - Zebrzydowice). Zakład powstał z inicjatywy Komory Cieszyńskiej (była to organizacja powstała z połączonych majątków należących bezpośrednio do książąt cieszyńskich w latach 1654-1918). Jej właścicielami byli m.in. książę Paweł Sapieha, hrabia Adam Tarnowski, książę Stefan Lubomirski. Komora Cieszyńska nie zasłynęła wyłącznie z budowy cukrowni, dzięki niej powstawały kopalnie, huty, tartaki, browary, gorzelnie, przędzalnie.

Początkowo produkowano w Chybiu tylko żółtą mączkę, ale wkrótce zainstalowano urządzenia służące procesowi rafinacji i umożliwiające wytwarzanie cukru. Po rozpadzie Austro-Węgier cukrownia została przekształcona w spółkę akcyjną. Całkowite zelektryfikowanie zakładu w 1937 r. pozwoliło na usprawnienie procesu technologicznego. Po II wojnie światowej cukrownia ruszyła już w grudniu 1945 r. W tym okresie zakład znacjonalizowano i nadal prowadzono jego rozbudowę i modernizacje. W ostatnim okresie swojego funkcjonowania cukrownia „Chybie” wchodziła w skład Śląskiej Spółki Cukrowej we Wrocławiu, należącej do niemieckiej grupy Südzucker, by w roku 2009 całkowicie przestać istnieć.

Bocznica normalnotorowa cukrowni w Chybiu rozpoczynała się na kilkaset metrów przed stacją kolejową, a tor rozgałęział się na trzy. Po kilkunastu metrach od odgałęzienia znajdowała się waga kolejowa. Jeszcze dwa lata po zamknięciu cukrowni waga ta znajdowała się w dobrym stanie. Na teren cukrowni tory wbiegały przez trzy bramy. Tor wysunięty najbardziej na wschód prowadził pod rampy magazynu cukru oraz do składów węgla i koksu; tor centralny rozgałęział się na na sześć, które prowadziły do spławiaków buraków, składów węgla, magazynów materiałowych i warsztatów; natomiast skrajny od zachodu przebiegał obok spławiaków i łączył się z jednym z torów wywodzących się z toru centralnego w okolicy bramy głównej zakładu - służył on prawdopodobnie do oblotu wprowadzanych składów.

W przeszłości na terenie cukrowni można było spotkać między innymi TKp 4422 (obecnie TOZKiOS Pyskowice), Ls40-3636, SM30-841, Ls60-106 (trafiła do cukrowni w 1961 roku), TKt48-64 (dzierżawa z MD Bytom - powrót na PKP 1983/1984), TKt48-106 (dzierżawiona z MD Zebrzydowice w latach 70. XX wieku).
Warto również przypomnieć, że w ramach działalności Cukrowni Chybie, funkcjonowała wąskotorowa kolej buraczana.

Za pomoc przy tworzeniu niniejszego opisu chciałbym podziękować Maciejowi Dembiniokowi.

Szkic sytuacyjny zabudowań i torowisk zakładu

Na mapie ↴


Galeria (kliknij aby powiększyć zdjęcie)

Autorem opisu i zdjęć jest Łukasz Maryńczak. Zdjęcia archiwalne ze zbiorów Michała Kajstury zostały opublikowane w książce „Z dziejów gminy Chybie. Cukrownia Chybie w fotografii.”
Copyright © Koleje Śląska Cieszyńskiego 2007-
W górę strony