HISTORIA RELACJE, POŁĄCZENIA ZBIORY ZDJĘĆ

Kieszonkowy rozkład jazdy

Mateusz Penkala

Rozkład jazdy (zwłaszcza w czasach przedwojenych) był dla kolei czymś niebywale istotnym. To właśnie on, wówczas skrupulatnie przestrzegany, regulował życie na wszystkich kolejowych szlakach, a co za tym idzie życie wielu osób w tym podróżnych. Nie powinno dziwić zatem, że już przed wojną dostępne były wydawnictwa takie jak kieszonkowy rozkład jazy pociągów. Dzięki temu pasażer mógł mieć pod ręką dostęp do informacji o pociągach dla danej stacji.

Takie właśnie wydawnictwo - rozkład z 1928 roku dla stacji w Bielsku - wydrukowane w drukarni M. Diamanta w Białej Lipnickiej (obecnie dzielnica Bielska-Białej: Lipnik) przy Głównej 3, możemy podziwiać na skanach. Od razu uwagę przykuwają reklamy. Jak widać już wtedy fabrykanci czy kupcy zdawali sobie sprawę z potencjalnych korzyści jakie może dać umieszczenie swojej reklamy w takim wydawnictwie. Na pierwszej stronie widać nawet, że reklama zdecydowanie przytłacza informację nt zawartości broszurki. Kupiec J. Langer, który reklamuje się na okładce handluje oczywiście materiałami tekstylnymi. Nie powinno to dziwić czytelnika, skoro na ten okres mniej więcej przypada renesans bielskiego przemysłu włókienniczego. Jego skład mieścił się przy ulicy Kazimierza Wielkiego (obecnie Gazownicza). Na ostatniej stronie wymieniony jest asortyment, który współczesnemu czytelnikowi niewiele mówi: kamgaryny, rypse, palmaston itp. Ciekawy jest też fakt, że na rozkładzie nie widnieje nigdzie cena. Biorąc pod uwagę ilość reklam, może wydawnictwo to zlecił wydrukować sam Langer i było ono rozprowadzane bezpłatnie wśród pasażerów lub klientów robiących zakupy u Langera?

Co do zawartości kolejowej tego wydawnictwa, widzimy, że wówczas Bielsko posiadało dwa połączenia bezpośrednie do Lwowa (odjazdy o 7.35 i 19.55) przez Dziedzice, jedno do Warszawy (odj. 18.47) a nawet dwa do Piotrowic koło Bogumina (obecnie Petrovice u Karvine) przez Zebrzydowice. Na linii Bielsko - Cieszyn mamy niezłą ofertę 9 par plus (co ciekawe) kursujący tylko w dni nauki szkolnej pociąg z Jaworza Jasienicy do Bielska, który na stacji docelowej meldował się o 7.45.

Gorąco zachęcam do lektury tego wydawnictwa, które dzięki zachowaniu w prawie idealnym stanie może cieszyć teraz nasze oko w pełnej krasie.